---

Zakres ubezpieczenia Cargo

Po omówieniu zasad odpowiedzialności przewoźnika i spedytora za stan przewożonego ładunku należałoby się zastanowić nad potrzebą ubezpieczenia cargo. Można się zastanowić czy ubezpieczenie ładunku jest w ogóle potrzebne , a jeśli tak to jakiemu celowi ma służyć.

Po analizie ubezpieczenia odpowiedzalnoścl cywilnej mogłoby się wydawać, iż ubezpieczenie ładunku w transporcie jest zbędne ponieważ za towar odpowiada przewoźnik. Należy jednak zawsze pomiętać, iż ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika zawarte przez osobę (podmiot) zajmujący się transportem nie obejmuje wielu ryzyk, nie będących wynikiem niedbalstwa przewoźnika a które występują podczas transportu mienia np: huraganu, uderzenia piorunu, wybuchu, powodzi, deszczu, lawiny, zapadnięcia i usunięcia się ziemi, ognia, kradzieży z włamaniem i rabunku.

W tym właśnie celu właściciele przewożonego mienia obejmująje ubezpieczeniem zwanym potocznie cargo. Możemy przytoczyć wiele argumentów, które przemawiają za celewością zawierania tego typu ubezpieczenia :

• W wielu rodzajach transportu krajowego jak i międzynarodowego występują różnorakie ograniczenia zakresu odpowiedzialności przewoźnika np: brak uwzględnienia ryzyk związanych z kataklizmami ( klęskami żywiołowymi).

• Częstokroć przewoźnik nie odpowiada za szkody uboczne związane z transportem, takie jak koszty dodatkowe przewozu, spedycji .ubezpieczenia itd., tym bardziej że odpowiedzialność przewoźnika ogranicza się (z małymi wyjątkami) zawsze tylko do wysokości wartości rzeczywistej przesyłki.

• 0 odpowiedzialności przewoźnika możemy mówić jedynie wtedy, gdy mamy do czynienia z przedsiębiorstwem świadczącym usługi przewozowe. Ubezpieczeniem "CARGO" natomiast można objąć towar przewożony własnymi lub najętymi środkami transportu.

• Odpowiedzialnością przewoźnika objęte są jedynie szkody wynikające z normalnych ryzyk związanych z wykonywaniem działalności transportowej. Natomiast nie są objęte szkody wynikające z ryzyk o charakterze nadzwyczajnym ( np. klęski żywiołowe) , jak również z ryzyk , którym przewoźnik nie był w stanie zapobiec bądź których nie był w stanie uniknąć mimo należytej staranności (np. klęski żywiołowe) - za które przewoźnik w ogóle nie ponosi odpowiedzialności. Obarczanie go za szkody tego rodzaju nie byłoby zresztą uzasadnione ani gospodarczo, ani moralnie. Pokrywanie szkód wynikających z nadzwyczajnych zdarzeń losowych stanowi społeczną i gospodarczą funkcję właśnie ubezpieczenia "CARGO". Zakres odpowiedzialności przewoźnika wynika z odpowiednich aktów normatywnych.

Zakres ryzyk objętych ubezpieczeniem ładunku CARGO może być dostosowany do konkretnej potrzeby i życzenia stron. Wiąże się to również z faktem, iż przewoźnik zawiera ubepieczenie , które swym zakresem ma obejmować wszystkie przewozy jakich dokonuje w ramach swojej działalności. Przy różnorodności sposobu transportów jaki w dzisiejszych czasach występuje nie jest możliwe dostosowanie jednego ubezpieczenia do wszystkich występujących ryzyk.

Przy przewozie mienia w transporcie krajowym ochroną ubezpieczeniową ( z tytułu odpowiedzialności cywilnej) objęty jest cały proces transportu ( według warunków firm ubezpieczeniowych), przez wszystkie jego stadia, łącznie z dostawą i odbiorem przesyłek transportem własnym. W okresie tym odpowiedzialność za stan przesyłki ponoszą różne podmioty, nie tylko przewoźnik , lecz np. także spedytorzy, przedsiębiorstwa przeładunkowe i inni. W niektórych zaś stadiach procesu transportowego , np. podczas dostawy i odbioru transportem własnym , wykonywania prac ładunkowych na własny rachunek itd.- dysponent towaru nie ma możliwości odzyskania straconego mienia od sprawcy szkody w przypadku gdy szkoda nie wynika z niewywiązania się z umowy przewozu).

Należy również pamiętać , że dochodzenie roszczeń wobec przewoźnika nastarcza wiele trudności wskutek przewlekłej procedury. Objęcie więc ryzyk transportowych ubezpieczeniem stanowi istotne ułatwienie sytuacji prawnej i ekonomicznej ubezpieczającego. Pozwala mu ono uzyskać pokrycie szkody najpóźniej w ciągu 4 tygodni od chwili złożenia dokumentacji , gdy tym czasem bezpośrednie dochodzenie roszczeń od przewoźnika może trwać o wiele dłużej. Objęcie ubezpieczeniem również ryzyk, za które odpowiada przewoźnik , nie oznacza przy tym bynajmniej zwolnienia przewoźnika od odpowiedzialności. Zakład ubezpieczeń bowiem po pokryciu szkody, może dochodzić od przewoźnika/spedytora na zasadzie regresu, zwrotu wypłaconego odszkodowania ( w granicach odpowiedzialności przewoźnika ). Zakład ubezpieczeń posiadając wiele spraw regresowych do poszczególnych przewoźników , ma znacznie lepszą możliwość odzyskania odszkodowania. Może iść na pewne układy kompromisowe. Ma to również pośrednie znaczenie w postaci tego, iż możliwość refundowania sobie w postępowaniu regresowym znacznej części wypłaconej sumy odszkodowań z tytułu ubezpieczenia cargo, wpływa na odpowiednią kalkulacje i obniżenie stopy składek.

Powołane argumenty, zwłaszcza ten ostatni, mianowicie uwolnienie użytkowników transportu od długiego i przewlekłego trybu dochodzenia roszczeń od przewoźnika - uzasadniają utrzymanie ubezpieczenia ładunku w transporcie mimo, że za znaczną część szkód transportowych ponosi odpowiedzialność przewoźnik. Nie do przyjęcia jest przy tym zasada ,aby ubezpieczeniem obejmować jedynie te ryzyka , za które nie odpowiada przewoźnik. Przyjęcie takiej zasady prowadziłoby bowiem do dwutorowości w dochodzeniu roszczeń z tytułu szkód transportowych wobec przewoźnika i zakładu ubezpieczeń. W związku z powyższym były rozpatrywane możliwości zastąpienia ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika/spedytora ubezpieczeniem mienia w transporcie - tak z tytułu przewozu towarów jak i osób. To rozwiązanie nie było właściwe, ponieważ prowadziło do obniżenia troski przewoźnika w stosunku do przewożonego mienia. Z tego wynika , iż zwolnienie przewoźnika od odpowiedzialności za stan przewożonego ładunku mogło by stać się przyczyną wzrost szkód zamiast ich zmniejszenia.

---

[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12]