Czy w ramach ubezpieczenia asisstance można liczyć na pomoc medyczną ?
Standardowo w ramach umowy ubezpieczenia mieszkania assistance w sytuacji, gdy wskutek zaistnienia nieszczęśliwego wypadku, który zdarzył się w domu, ubezpieczający doznał uszkodzenia ciała lub w razie nagłego zachorowania może zostać udzielona pomoc medyczna. Pomoc taka może przybierać następujące formy :

– udzielenie przez lekarza zakładu ubezpieczeń wstępnej telefonicznej porady dotyczącej sposobu postępowania, organizacji pierwszej pomocy i planowania leczenia,
– zorganizowanie oraz pokrycie kosztów pierwszej wizyty lekarskiej,
– zorganizowanie i pokrycie kosztów wizyty pielęgniarki,
– zorganizowanie i pokrycie kosztów transportu medycznego z jego do najbliższego szpitala o odpowiedniej specjalizacji.

Natomiast, jeśli wskutek nieszczęśliwego wypadku w domu lub nagłego zachorowania w domu ubezpieczony zostanie poddany hospitalizacji, trwającej co najmniej okres wskazany w umowie, zakłady ubezpieczeń standardowo oferują w czasie pobytu w szpitalu:

– zorganizowanie i pokrycie kosztów przewozu dzieci wraz z osobą towarzyszącą do miejsca zamieszkania osoby upoważnionej przez ubezpieczającego do opieki nad tymi dziećmi,
– zorganizowanie i pokrycie kosztów przewozu osoby upoważnionej do opieki nad dziećmi do miejsca, w którym znajdują się dzieci,
– zorganizowanie i pokrycie kosztów przewozu osoby wyznaczonej do domu, w którym znajdują się osoby wymagające stałej opieki,
– zorganizowanie opieki nad zwierzętami domowymi ubezpieczającego znajdującymi się w jego domu, jeżeli nie ma osoby, która mogłaby taką opiekę sprawować,
– zorganizowanie transportu medycznego ze szpitala do domu,
– zorganizowanie wizyty pielęgniarki w domu ubezpieczającego oraz pokrycia kosztów honorarium i dojazdu pielęgniarki,
– zorganizowanie dostarczenia ubezpieczającemu do domu podstawowych artykułów żywnościowych i higienicznych, leków oraz pokrycia kosztów tych artykułów.

Oczywiście wydatki związane z wskazywanymi czynnościami pomocowymi są przez zakłady limitowane do określonych w umowie kwot.

Jakie są korzyści z ubezpieczenia asisstance w przypadku uszkodzenia domu lub mieszkania ?
W ubezpieczeniach mieszkaniowych, w przypadku, gdy wskutek takich zdarzeń losowych jak przykładowo ogień, zalanie, huragan, grad, eksplozja, obsunięcie się ziemi, upadek statku powietrznego, lawina, uderzenie pioruna, czy kradzież z włamaniem dom został uszkodzony i nie nadaje się do zamieszkania, zakłady ubezpieczeń standardowo oferują w ramach ubezpieczenia assistance pomoc polegającą na :

– zorganizowaniu pobytu w hotelu (lokalu zastępczym) przez okres i do limitu kwotowego wskazanego w umowie,
– zorganizowaniu transportu ubezpieczającego i osób bliskich wraz z bagażem do miejsca wskazanego przez ubezpieczającego, oraz pokrycie w określonym w umowie czasie i limicie kwotowym kosztów powrotu do domu,
– zorganizowaniu transportu i pokryciu kosztów transportu mienia ubezpieczającego do miejsca wskazanego przez ubezpieczającego do limitu wyznaczonego w umowie,
– zorganizowaniu i pokryciu kosztów dozoru domu oraz pozostawionego mienia przez okres wskazany w umowie, jeżeli zachodzi taka konieczność.

Ponadto zakłady ubezpieczeń oferują również pomoc w dokonaniu podstawowych prac naprawczych w zniszczonym mieszkaniu, domu lub budynku, w szczególności poprzez zorganizowanie wykonania usług przez specjalistów takich jak: ślusarz, elektryk, szklarz, hydraulik itp. oraz pokrycia kosztów dojazdu i robocizny tych specjalistów do kwoty określonej w umowie.

Co to jest ubezpieczenie home assistance domowe i na czym ono polega ?
Ubezpieczenia home assistance domowe jest pomocowym ubezpieczeniem mieszkania w różnego rodzaju przykrych sytuacjach. W ramach ubezpieczenia assistance, które zazwyczaj jest częścią tzw. pakietów domowych, mieszkaniowych ubezpieczającemu oraz osobom bliskim z nim zamieszkującym standardowo oferowane są następujące świadczenia:

– zorganizowania interwencji w domu, gdy z przyczyn losowych określonych w umowie ubezpieczenia mieszkaniowej (np. zalanie, kradzież, dewastacja, pożar, wybuch, powódź, huragan, śnieg, grad, uderzenie pioruna) został uszkodzony i nie nadaje się do zamieszkania (świadczenie to może obejmować organizację pobytu w hotelu, transport ubezpieczonego oraz jego mienia do wskazanego miejsca czasowego pobytu, dozór pozostawionego bez opieki domu, dokonanie wycen, specjalistycznych napraw,
– interwencję i opiekę medyczną (lekarską, pielęgniarską, opiekuńczą), jeżeli na skutek nieszczęśliwego wypadku w domu ubezpieczający doznał trwałego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia,
– zorganizowania pomocy w przypadku hospitalizacji ubezpieczającego na skutek nieszczęśliwego wypadku lub nagłego zachorowania; chodzi tutaj m. in. opiekę nad dziećmi, osobami wymagającymi opieki oraz opiekę nad zwierzętami domowymi,
– w postaci usług informacyjnych dotyczących m.in. najbliższych dostępnych placówek medycznych, aptek, numerów telefonów służb użyteczności publicznej i usługodawców technicznych.
Umowę assistance zawiera się przeważnie wraz z umową ubezpieczenia mieszkania lub domu. Z usług assistance korzysta się najczęściej za pośrednictwem działającej w ramach zakładu ubezpieczeń wyspecjalizowanej jednostki lub firmy świadczącej usługi assistance na zlecenie zakładu ubezpieczeń. W celu skorzystania ze świadczeń objętych ubezpieczeniem assistance konieczny jest (przed podjęciem jakichkolwiek działań we własnym zakresie), telefoniczny kontakt się ze wskazaną w polisie lub ogólnych warunkach ubezpieczenia jednostką oraz podanie wstępnych informacji o zaistniałym zdarzeniu. Zwykle numer telefonu, pod który należy dzwonić znajduje się na polisie lub dodatkowym do niej dokumencie.

Czy ubezpieczyciel w trakcie umowy ubezpieczenia może zażądać ode mnie zapłaty wyższej składki o tej, którą zaproponował i pobrał przy zawarciu umowy ubezpieczenia?
Kwestia oceny ryzyka ( w ramach ubezpieczeń mieszkaniowych i nie tylko) związanego z przedmiotem ubezpieczenia objętym ubezpieczeniem spoczywa na ubezpieczycielu, który w sposób profesjonalny prowadzi swą działalność. Poziom ryzyka związanego z zawartą umową ubezpieczenia ma odzwierciedlenie w wysokości składki. Jeżeli zatem po analizie wniosku ubezpieczeniowego ubezpieczyciel stwierdził, że ryzyko zajścia szkody jest większe, niż to jakie pierwotnie zakładał, wówczas na podstawie art. 816 k.c. ma uprawnienie weryfikacji tego ryzyka i żądania podwyższenia składki. Jest to jedyna metoda kompensowania sobie przez ubezpieczyciela zmiany jego sytuacji związanego z ryzykiem ubezpieczeniowym w czasie obowiązywania umowy.

Tym samym nie jest zatem możliwe wypowiedzenie umowy ze strony ubezpieczyciela tylko z powodu niedoszacowania ryzyka. Powyższa regulacja chroni ubezpieczających przed możliwością rozwiązania umowy przez ubezpieczycieli w trakcie jej obowiązywania w sytuacji, gdy zagrożenie szkodowości urośnie do granicy pewności powstania szkody.

Czy istnieje możliwość ubezpieczenia domu w budowie i na jakich warunkach ?
W ramach oferty występującej na polskim rynku istnieje możliwość ubezpieczenia domu w trakcie jego wznoszenia (budowy). W ramach standardowych warunków ubezpieczenia domów w budowie zwykle w odrębny sposób ukształtowany jest zakres oferowanej ochrony. Przy tego typu ubezpieczenia zakłady ubezpieczeń oferują ochronę na ryzyka wystąpienia zdarzeń losowych takich jak ogień, zalanie, powódź, huragan, uderzenie piorunu, eksplozja, grad, lawina, obsuwanie się ziemi, trzęsienie ziemi, zapadanie się ziemi natomiast nie oferują standardowo ochrony na ryzyko związane z kradzieżą materiałów budowlanych, elementów składowych nieruchomości. Warto zaznaczyć, iż wyjątkowo niektóre zakłady oferują ochronę ubezpieczeniową na ryzyko kradzieży, jednakże wiąże się to ze znaczną zwyżką składki ubezpieczeniowej. W ramach omawianego ubezpieczenia ubezpieczyć można zarówno budowę domu jednorodzinnego, wielorodzinnego, domku letniskowego, budynku gospodarczego, garażu, ogrodzenia i innej budowli. Zasadniczo zakład ubezpieczeń odpowiada do wysokości kosztów, które zostały poniesione na budowę – na podstawie faktur na roboty budowlane i materiały a w przypadku gospodarczej metody budowania na podstawie wyceny dokonanej przez rzeczoznawcę budowlanego. Wyłączenia ochrony ubezpieczeniowej są analogiczne do standardowych warunków ubezpieczenia domów i mieszkań z tym, że pojawiają się dodatkowe wyłączenia powstałe w wyniku błędu w sztuce budowlanej, niedbałego wykonania robót budowlanych ze strony wykonawców, podwykonawców a także przemarzania budynku. Ceny za ubezpieczenie domu w budowie są umiarkowane, natomiast ze zwyżką za tego typu ubezpieczenie trzeba się liczyć w przypadku domów drewnianych, drewnianych domków letniskowych z uwagi na podwyższone ryzyko pożaru. Warto na koniec też wspomnieć, że polisa ubezpieczenia domu w trakcie budowy coraz częściej jest wymaganym zabezpieczeniem kredytu bankowego udzielanego na budowę domu.

Czy na polskim rynku istnieje możliwość ubezpieczenia domków letniskowych i na jakich warunkach ?
Oczywiście w ramach ofert rynkowych istnieje możliwość ubezpieczenia domków letniskowych. Ten rodzaj ubezpieczenia z uwagi na powszechnie znaną plagę włamań i kradzieży stał się w ostatniej dekadzie ubezpieczeniem wyjątkowo popularnym pośród coraz liczniejszej grupy właścicieli zabudowanych działek letniskowych. Podobnie jak w przypadku domów czy mieszkań ubezpieczenie to w swoim zakresie oferuje ochronę na ryzyka kradzieży z włamaniem oraz wystąpienia zdarzeń losowych takich jak ogień, zalanie, powódź, huragan, uderzenie pioruna, eksplozja, grad, lawina, obsuwanie się ziemi, trzęsienie ziemi, zapadanie się ziemi. W przypadku ubezpieczenia ryzyka kradzieży z włamaniem standardowo towarzystwa wymagają minimum dwóch zamków tzw. wielozastawkowych lub jednego atestowanego. W niektórych ofertach wystarczające jest zabezpieczenie domku co najmniej dwoma kłódkami. Poza zabezpieczeniem otworów drzwiowych zwykle zakłady wymagają zabezpieczenia otworów okiennych poprzez zamontowanie krat, okiennic lub żaluzji antywłamaniowych. Ponadto analizując treść umowy ubezpieczenia warto zwrócić uwagę na objęcie ochroną wszystkich interesujących nas zdarzeń losowych np. powódź, którą w niektórych miejscach przykładowo w bliskim sąsiedztwie rzek zakłady ubezpieczeń nie chcą oferować. Trzeba także wspomnieć, iż ubezpieczenie domków letniskowych z uwagi na wysoką szkodowość wynikającą z kradzieży w niektórych regionach jest ubezpieczeniem dosyć drogim i stanowi znaczne obciążenie finansowe. Zwykle w ramach tego ubezpieczenia można zrezygnować z ochrony na ryzyko kradzieży pozostawiając w jej ramach wyłącznie zdarzenia losowe co zdecydowanie wpłynie na wysokość składki ubezpieczeniowej.

Czy ubezpieczyciel może pomniejszyć odszkodowanie mieszkania (wyliczenie proporcji) z powodu niedoubezpieczenia domu, tzn. ubezpieczenie go na niższą wartość niż rzeczywista (rynkowa)?
Przyjęcie do ubezpieczenia zaniżonej albo zawyżonej wartości mieszkania, w świetle przepisów prawa, powinno skutkować odpowiednio zmniejszeniem albo zwiększeniem odpowiedzialności ubezpieczyciela związanej z przesunięciem (obniżeniem albo podniesieniem) jej górnej granicy. Niedoubezpieczenie mienia objętego ubezpieczeniem mieszkaniowym stanowi jedynie niebezpieczeństwo dla osoby ubezpieczonej, gdyż wiąże się z możliwością wyczerpania sumy ubezpieczenia mieszkania , w przypadku szkody przewyższającej sumę ubezpieczenia mieszkania . W tym też rozumowaniu stosowana przez ubezpieczyciela przy wyliczeniu odszkodowania zasada proporcji jest niezgodna z prawem. W pierwszej kolejności należy stwierdzić, iż prawu ubezpieczeniowemu zasada taka w ogóle nie jest w ogóle znana. Przepisy kodeksu cywilnego oraz ustaw ubezpieczeniowych nie regulują wpływu zaniżonej wartości ubezpieczanego mienia (sumy ubezpieczenia mieszkania ) na wysokość odszkodowania.

Na podstawie art. 824 § 1 k.c. suma ubezpieczenia mieszkania ustalona w umowie stanowi górną granicę odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń. W przypadku więc, gdy suma ubezpieczenia jest niższa od wartości mienia odszkodowanie ubezpieczeniowe, w przypadku szkody całkowitej, będzie równe wartości sumy ubezpieczenia mieszkania , zaś w odwrotnym przypadku (suma ubezpieczenia mieszkania jest wyższa niż wartość ubezpieczonego mienia) ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie w wysokości wartości ubezpieczeniowej.

Z powyższego wynika następujący wniosek, iż w ubezpieczeniach majątkowych obowiązuje zasada odszkodowania, tzn. ubezpieczony nie może otrzymać więcej niż to wynika z przepisów kodeksu cywilnego regulujących materię odszkodowań. Stąd też ubezpieczony nie może żądać odszkodowania przewyższającego wartość sumy ubezpieczenia mieszkania . Brak zapisu o proporcjonalności w prawie ubezpieczeń oznacza, że zapisy o.w.u. wprowadzające zasadę proporcji lub postępowanie ubezpieczyciela stosującego taki tryb ustalania wysokości odszkodowania, należy ocenić jako niezgodne z istotą umowy ubezpieczenia mieszkania , a tym samym niezgodne z prawem.

W ubezpieczeniach majątkowych suma ubezpieczenia mieszkania jest deklarowana przez ubezpieczającego i w jego interesie jest aby suma ta odpowiadała wartości ubezpieczeniowej. W sytuacji niedoubezpieczenia, w razie szkody całkowitej, nie otrzyma on możliwości uzyskania pełnego odszkodowania lecz tylko, co najwyżej, może uzyskać równowartość sumy ubezpieczenia mieszkania .

Suma ubezpieczenia mieszkania na etapie zawarcia umowy ubezpieczenia mieszkania stanowi podstawę do wyliczenia składki ubezpieczeniowej. Natomiast na etapie likwidacji szkody wyznacza górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela za szkodę. Powyższe zagadnienia należy zatem traktować oddzielnie i nie można ich ze sobą łączyć.

Zastosowana przez ubezpieczyciela próba dodatkowego umniejszenia świadczenia poprzez zastosowanie proporcji oraz uzależnienie podstawy jej stosowania od prawidłowości deklarowanej przez ubezpieczającego wartości nieruchomości przyjętej do umowy jako suma ubezpieczenia narusza zasadę ekwiwalentności świadczeń wynikającą z art. 805 k.c.

Skoro bowiem za odpowiednio naliczoną składkę ubezpieczyciel zobowiązał się do udzielenia ochrony ubezpieczeniowej do wysokości kwoty określonej jako suma ubezpieczenia mieszkania , to nieuzasadnionym jest dodatkowo zmniejszanie tego świadczenia poprzez proporcjonalne obniżenie jego wysokości.

Jeżeli mieszkanie ubezpieczono z jednoczesnym ustanowieniem cesji na bank, kto w przypadku powstania szkody otrzyma odszkodowanie bank czy ubezpieczony?
W obecnej rzeczywistości rynku nieruchomości znaczna ich część jest nabywana w drodze finansowania kredytowego. W umowach kredytowych banki oprócz zabezpieczenia w postaci hipoteki stosują także ubezpieczenie mieszkaniowe połączone z przelewem wierzytelności z umowy ubezpieczenia mieszkania na bank (cesja).

Dla banku najważniejsze jest ubezpieczenie mieszkania w zakresie konstrukcji, murów domu czy mieszkania, nie jest natomiast w jego zainteresowaniu wyposażenie jego wnętrza. Dlatego też ważny jest sposób w jaki doszło do zawarcia umowy ubezpieczenia mieszkania, tzn. czy w ramach usługi bancassurance, czy też w ramach indywidualnie zawartej umowy ubezpieczenia mieszkania przez kredytobiorcę. Z punktu widzenia kredytobiorcy ważne jest także ubezpieczenia mienia wewnątrz mieszkania. Stąd też jeśli ubezpieczający korzystają z ubezpieczeń proponowanych przez bank, warto w pierwszej kolejności upewnić się czy jest to tylko ubezpieczenie samej konstrukcji i ścian mieszkania, czy też ubezpieczenie mieszkaniowe z rozszerzeniem na mienie ruchome (tzn. rzeczy znajdujące się w domu, mieszkaniu).

Ubezpieczyciel w wyniku podstawienia podmiotowego cesjonariusza – banku w miejsce właściciela nieruchomości jest zobowiązany wobec ostatniego do realizacji wypłaty odszkodowania. W praktyce ubezpieczyciele prowadzą proces likwidacji szkody wspólnie z ubezpieczonym do czasu ustalenia wysokości odszkodowania. Następnie występują do banku z zapytaniem o sposób w jaki ma nastąpić uregulowanie należności, tzn. czy odszkodowanie należy wypłacić na rachunek banku czy też cedenta (ubezpieczonego). Z punktu widzenia prawnego występowanie z ww. zapytaniem nie jest koniczne, skoro w drodze cesji uprawnionym do odszkodowania jest wyłącznie bank. Jednakże postępowanie takie wynika ze względów praktycznych, gdyż umowa cesji oraz adnotacja o przelewie wierzytelności poczyniona na polisie, zwykle nie zawierają numeru rachunku banku, co w przypadku zaistnienia szkody wiąże się z koniecznością wystąpienia do banku z prośbą o wskazanie właściwego numeru rachunku bankowego.

Niektóre banki stosują inne rozwiązanie, tzn. o tym czy bank zabierze całą kwotę odszkodowania, czy też pozostawi ją do dyspozycji kredytobiorcy decyduje wysokość szkody. Jeśli zatem odszkodowanie nie przekracza określonego kwotowo progu, np. 5000zł wówczas bank pozwala na wypłatę tych środków na rachunek bankowy osoby ubezpieczonej. Jeżeli jest inaczej, to całą uzyskaną z odszkodowania kwotę bank przeznacza na spłatę kredytu lub też rozlicza ją z kredytobiorcą. Pamiętać należy, że fakt zaistnienia szkody i związana z tym możność uzyskania odszkodowania nie wpływa na obowiązek dalszej i terminowej spłaty rat kredytu.

Czy jest zasadne wydłużenie likwidacji szkody przez ubezpieczyciela tłumaczone potrzebą uzyskania zgody na wypłatę odszkodowania od konkubenta – współwłaściciela mieszkania – ubezpieczenia mieszkań?
Do opisanej sytuacji – majątkowych stosunków konkubenckich – zastosowanie mają przepisy kodeksu cywilnego dotyczące współwłasności w częściach ułamkowych art. 195 – 221 k.c. Zgodnie z art. 209 k.c., każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa. Na tej też podstawie, w przypadku powstania szkody, w wyniku której jeden ze współwłaścicieli będzie uprawnionym do odbioru odszkodowania, przysługuje mu prawo do ubiegania się o całą kwotę odszkodowania o ile uzyskane odszkodowanie będzie służyło zachowaniu wspólnego prawa, tj. naprawie uszkodzeń domu lub mieszkania powstałych np. na skutek zalania. Przeznaczenie uzyskanego odszkodowania na inne cele wymagać będzie zgody pozostałych właścicieli rzeczy, gdyż taka czynność jest przekroczeniem czynności zwykłego zarządu – art. 199 k.c. Może jednak się zdarzyć, że właściciele nieruchomości nie są jednomyślni co do sposobu rozliczenia szkody i odbioru odszkodowania. Jeżeli ubezpieczyciel otrzyma sprzeciw jednego ze współwłaścicieli co do sposobu rozliczenia szkody z innym współwłaścicielem, wówczas odszkodowanie powinno zostać podzielone stosownie do udziałów współwłaścicieli. Bowiem z chwilą powstania stosunku współwłasności prawo własności na rzeczy wspólnej ulega podziałowi odpowiednio do udziałów współwłaścicieli.
Ubezpieczenia mieszkaniowe.

Czy jest zasadne wydłużenie likwidacji szkody przez ubezpieczyciela tłumaczone potrzebą uzyskania zgody na wypłatę odszkodowania od drugiego małżonka – współwłaściciela mieszkania – ubezpieczenia mieszkaniowe ?
W ramach ubezpieczeń mieszkaniowych, NIE, tym nie mniej w trakcie likwidacji szkody zdarza się, że ubezpieczyciel uzależnia wypłatę odszkodowania na rachunek bankowy jednego z właścicieli nieruchomości od zgody pozostałych. Powyższe postępowanie, w części przypadków, nie jest jednak zgodne z prawem, gdyż stosownie do treści art. 37 §1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. nr 9, poz. 59) „Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:

1) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków,
2) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal,
3) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa,
4) darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.”.

Zatem w pozostałych przypadkach czynności prawnych jak chociażby dochodzenie odszkodowania, zgoda drugiego małżonka nie jest konieczna. Stąd też zgłoszenie szkody, czynne uczestnictwo w procesie likwidacji szkody, oraz odbiór odszkodowania nie będą wymagały zgody współwłaścicieli (drugiego małżonka). Ubezpieczyciel dokonując wypłaty odszkodowania do rąk współwłaściciela (małżonka) występującego z roszczeniem odszkodowawczym wypełnia w ten sposób ciążący na nim obowiązek odszkodowawczy.