Strona główna portalu www.kalkulator-ubezpieczeniowy.pl
Odnosząc się do kontrowersyjnych kwestii związanych z pełnomocnictwem przekazujemy poniższe wyjaśnienia, które mają na celu w przystępny sposób ukazać w/w problematykę.
Praktyka Rzecznika Ubezpieczonych wskazuje, iż zakłady ubezpieczeń niejednokrotnie żądają od osób reprezentujących poszkodowanych w postępowaniu likwidacyjnym okazania pełnomocnictwa w postaci aktu notarialnego, bądź z podpisem potwierdzonym notarialnie – żądanie to jednak nie ma żadnego uzasadnienia prawnego. Problemy dotyczące form pełnomocnictwa reguluje kodeks cywilny. Stanowi on, iż jeżeli do ważności czynności prawnej wymagana jest forma szczególna pełnomocnictwa, pełnomocnictwo do jej wykonania również winno zachować taką formę.
Szczególną formą pełnomocnictwa jest nie tylko pełnomocnictwo notarialne, czy z podpisem potwierdzonym notarialnie, ale także pełnomocnictwo w zwykłej formie pisemnej. Jeśli zatem ustawa nie wprowadza obowiązku przedstawienia pełnomocnictwa w formie szczególnej, wystarczające jest pełnomocnictwo udzielone ustnie. Zarówno kodeks cywilny w zakresie dotyczącym ubezpieczeń, jak i przepisy ustaw ubezpieczeniowych nie nakładają na pełnomocników występujących w sprawach związanych z umową ubezpieczenia wymogu przedkładania zakładom ubezpieczeń pełnomocnictw w formie szczególnej. Wyjątkiem są ubezpieczenia obowiązkowe, w których zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych istnieje konieczność zachowania formy pisemnej oświadczeń składanych zakładowi ubezpieczeń, a więc także i pełnomocnictwa winny być przedkładane w takiej formie.
Jednak inne formy szczególne pełnomocnictwa, np. pełnomocnictwo potwierdzone notarialnie, wymagane nie są. Wymóg zachowania formy pisemnej pełnomocnictwa istnieje jednak również wówczas, gdy posiadane przez pełnomocnika pełnomocnictwo jest pełnomocnictwem ogólnym, tj. upoważniającym do podjęcia wszelkich czynności w zakresie zwykłego zarządu. W postępowaniu likwidacyjnym stosuje się zazwyczaj pełnomocnictwo ogólne, zatem dla ważności czynności podejmowanych przez pełnomocnika winna być zachowana ta właśnie forma.
Bardzo często zakłady ubezpieczeń honorują udzielone przez poszkodowanego pełnomocnictwo tylko wówczas, gdy jest to pełnomocnictwo potwierdzone notarialnie lub zostanie sporządzone bądź potwierdzone przez poszkodowanego w obecności pracownika zakładu ubezpieczeń.
Często nie są także honorowane pełnomocnictwa udzielone podmiotom trudniącym się zawodowo uzyskiwaniem odszkodowań. Argumentacja zakładów ubezpieczeń w postaci istnienia obowiązku należytego wykonania zobowiązania uzasadniającego żądanie potwierdzenia podpisu na pełnomocnictwie lub sporządzenia pełnomocnictwa w siedzibie zakładu ubezpieczeń, wydaje się jednak niewystarczająca, a kwestionowanie pełnomocnictwa okazanego przez podmioty profesjonalne wydaje się być zbyt daleko posuniętą ostrożnością. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości – co niejednokrotnie ma miejsce – zakłady ubezpieczeń w dowolny sposób kontaktują się z poszkodowanym, uzyskując potwierdzenie udzielonego pełnomocnictwa bez żądania dostarczenia pełnomocnictwa notarialnego, lub sporządzenia go bądź potwierdzenia w siedzibie zakładu ubezpieczeń.
Nadmienić także trzeba, iż pełnomocnictwo udzielone adwokatowi lub radcy prawnemu również nie wymaga potwierdzenia przez poszkodowanego, lub sporządzenia go w siedzibie zakładu ubezpieczeń, tym bardziej, że zawody te są zawodami zaufania publicznego i z istoty swej muszą mieć szerokie uprawnienia, podlegając dodatkowo odpowiedzialności dyscyplinarnej przewidzianej w korporacyjnych przepisach zawodów prawniczych.
Warto również zauważyć, iż w przypadku sporządzenia odpisu (kopii) pełnomocnictwa, zgodnie z art. 89 § 1 k.p.c., adwokat i radca prawny mogą sami uwierzytelniać te odpisy, co również wskazuje na szczególny charakter zawodów prawniczych. Dlatego też w opinii Rzecznika, żądania stawiane przez zakłady ubezpieczeń w zakresie uwierzytelniania przez poszkodowanych bądź w inny sposób pełnomocnictw udzielanych adwokatom i radcom prawnym są niezrozumiałe i nie posiadają uzasadnienia w obowiązujących przepisach. Działania takie są również niezrozumiałe w odniesieniu do profesjonalnych podmiotów, które w zakresie swej działalności posiadają reprezentowanie poszkodowanych w prowadzonym przez zakład ubezpieczeń postępowaniu likwidacyjnym.
Na marginesie dodać należy, iż stawiany przez ubezpieczycieli warunek osobistego stawiennictwa w celu potwierdzenia pełnomocnictwa nie będzie mógł być spełniony np. w przypadku osoby, która z jakichkolwiek przyczyn (np. choroba, pobyt za granicą itp.) nie jest w stanie skontaktować się z zakładem ubezpieczeń.
Oznaczałoby to brak możliwości zakończenia postępowania likwidacyjnego, a w konsekwencji niewykonanie zaciągniętego przez zakład ubezpieczeń zobowiązania.
Tekst zapożyczony, opracowanie Rzecznika Ubezpieczonych.
